Op de gemeenteraad van 21 december 2022 was er een bespreking van het meerjarenplan 2020-2025. Een dikke brok van 236 pagina’s, intussen terug te vinden op de website van de gemeente. In mensentaal gaat het over wat dit gemeentebestuur in de twee resterende jaren (op 13 oktober 2024 zijn het gemeenteraadsverkiezingen) nog wil plannen aan werken en andere grote uitgaven, en hoe ze dat wil financieren. Daarvoor moeten gemeenten werken met meerjarenplannen en daarbij over de periode van 5 jaar een financieel evenwicht aanhouden. Extra schulden maken, veel lenen en het betalen van de rekening doorschuiven naar de volgende coalitie gaat niet meer. Volgens het goedgekeurde plan lukt het om dat evenwicht te bereiken. Maar dan moeten de cijfers van de planning ook nog kloppen met de facturen. Dat is minder zeker.
31 miljoen euro uitgaven, 5 miljoen in het rood
De gemeente wil in het jaar 2023 22, 7 miljoen euro uitgeven aan werkingsmiddelen , en rekent erop dat er 25,2 miljoen euro binnenkomt. Daarbovenop wordt er voor 9 miljoen euro geïnvesteerd in terreinen , gebouwen en wegen , en wordt er op 900 000 inkomsten gerekend door verkoop van terreinen en investeringssubsidies . Alles bij elkaar voor 2023 dus 5,8 miljoen euro méér uitgaven dan er binnenkomt, voor 2022 was dat 3,6 miljoen euro in het rood. In 2024 zou dat tekort moeten dalen naar 1,3 miljoen euro en bij ongewijzigd beleid na de verkiezingen in 2025 uitkomen op een positief saldo van 2 miljoen. Het volgend gemeentebestuur zal allicht wel meer ambitie hebben dan enkel de rekeningen te betalen van het huidig gemeentebestuur, er komt dan wel een nieuw meerjarenplan met andere cijfers.
Meevallers bij de inkomsten
Bekijken we even die inkomsten. Bij de inkomsten uit de personenbelasting wordt 2023 een topjaar met 7,5 miljoen euro inkomsten, wat 1,9 miljoen méér is dan in 2021. Een mooie meevaller. Voor 2024 en 2025 schat de FOD Financiën dat die belastingopbrengsten in Oud Heverlee weer gaan dalen, net zoals de verwachting op langere termijn naar 2030. De bevolking in Oud Heverlee vergrijst immers, waardoor er de volgende jaren steeds meer gepensioneerden komen, en dus minder geld in het bakje. Ook de opbrengst van de onroerende voorheffing (“ de grondbelasting”) levert in 2023 334 000 euro extra op, alweer een meevaller. Ook aan algemene werkingssubsidies zou er 311 000 euro meer binnenkomen, en van de Vlaamse overheid ook 192 000 meer dan vorig jaar. Alles bijeen geteld dus 2,7 miljoen meer inkomsten in 2023. Mooi.
Wat niet is voorzien is het uitstappen uit het woonzorgcentrum De Kouter, wat een extra 3 miljoen euro zou hebben opgeleverd. Ook al was er een gunstig advies van de senioren adviesraad om eruit te stappen. Er was geen akkoord binnen de meerderheid. En voor de verkoop van de bouwgronden aan de hoek Korbeekdamstraat-Groenstraat wordt geteld op 1 miljoen euro inkomsten. Ons werd daarbij door een lezer gevraagd om te verduidelijken wat in het gemeentelijk informatieblad te lezen staat. Dat is zowat de omgekeerde wereld. Neen, het gaat niet om zomaar een verkoop van die bouwgrond aan de hoogste bieder, wat je zou kunnen afleiden uit de korte mededeling in het infoblad. De koper moet er zich op straffe van torenhoge boetes ook toe verbinden om 8 sociale woningen te realiseren binnen de drie jaar, en mag maar 20 % van het terrein bebouwen. En kan nu al, nog voor de aankoop, rekenen op juridische schermutselingen met de advocaat van de buurtbewoners die al van zich liet horen . De oppositiefractie Open VLD en Team Oud Heverlee (na nieuwjaar een nieuwe formatie en een nieuwe naam ? ) gelooft niet dat die opbrengst wordt gehaald.
Tegenvallers bij de uitgaven.
De loonkosten van het gemeentepersoneel stijgen met 1,2 miljoen euro tegenover vorig jaar, de index is daar uiteraard niet vreemd aan. Aan allerlei goederen en diensten wil men na de heel forse stijging in 2022 (met 1, 4 miljoen euro (energie …) terug wat minder uitgeven: 284 000 minder om op 5 miljoen euro uit te komen. Benieuwd of dat lukt.
Dorpskern Sint Joris Weert
Voor het ontwerpen en heraanleggen van de dorpskern van Sint Joris Weert blijft zoals jaren geleden al ingeschat 920 000 euro voorzien (700 000 in verkiezingsjaar 2024 en 200 000 in 2025 ). Ondanks de forse prijsverhogingen in de bouwsector en de verdubbeling van de kosten voor andere openbare werken van de gemeente, is dit budget niet aangepast. Dat laat sterke twijfels rijzen over deze inschatting. En een budget in het laatste jaar voor de verkiezingen moet sowieso wellicht aangepast worden naarmate er onvoorziene meeruitgaven binnenkomen van eerdere werken. Voor 2023, de fasen van ontwerp stijgt de voorziene kost van 20 000 naar 60 600, in 2022 was er ook al een kost van 32 520 euro. We zagen hier dit jaar al dagenlang mensen actief met alles nauwkeurig op te meten in de straat. De totale kost blijft ingeschat op 1 055 600 euro, men rekent op 40 000 euro subsidies van de Vlaamse regering voor het aanleggen of verbeteren van fietspaden. De Beekstraat heeft nu nog geen fietspad.
Heraanleg dorpskern Haasrode: uitgesteld
Hier werd fors gesnoeid. De 16 000 euro voorzien in 2022 voor de aankoop van een strook grond van de parking aan de Verbindingsstraat bij de gemeenteschool wordt geschrapt. De provincie trok ook een streep door de omgevingsvergunning voor de aanpalende percelen, er wordt gewacht op meer duidelijkheid en nieuwe plannen. Er blijft de 81 337 euro voorzien in 2022 voor de aanleg van de parking, en 60 000 euro kosten voor de heraanleg van de dorpskern.
Dat is fors minder dan de 1 miljoen euro die in het eerdere meerjarenplan (versie 3) nog voorzien was: toen stond voor 2022 100 000 euro ingeschreven en voor 2023 de ronde som van 900 000 voor de heraanleg van het dorpsplein van Haasrode, en de aansluiting hierop van de Kerkstraat, de Keiberg, de Verheydenstraat en voetweg 104. Naast het financieel tekort speelt hierin ook mee dat intussen nagedacht werd over het herinrichten van de muziekschool en bibliotheek wat verderop in de Verheydenstraat: er werd geopperd dat de muziekschool voor volwassenen misschien naar La Foresta zou kunnen, en de bibliotheek naar een centrale vestiging aan het Zoet Water. Dan komt daar een hele site vrij. En er is het beschermde karakter van het dorpsgezicht van het huidige toch wat lelijke dorpsplein in Haasrode (zij het nog altijd veel mooier dan dit van Sint Joris Weert waar de lieflijke schapenweide naast de kerk plaats moet ruimen voor appartementsblokken) . Een studiebureau zou ook uitzoeken of er geen gemeentelijke ontmoetingsruimte kan gerealiseerd worden: de afgeleefde parochiezaal heeft haar beste tijd achter de rug.
De oppositie had hierop zijn kritiek en poogde punten te scoren in Haasrode door de stiefmoederlijke aanpak van deze deelgemeente te hekelen. Burgemeester Clerckx pareerde dat er in 2023 zou verder gegaan worden met het uitwerken van een globaal plan voor de dorpskern van Haasrode: uitstel maar geen afstel.
Heraanleg dorpskern Blanden
Een ander prioritair project is het beheersplan voor de dorpskern van Blanden: dat is licht verhoogd naar 327 600 euro: 87 600 euro in 2023 en 200 000 euro in 2024, en 40 000 euro in 2025. De verhoging gebeurde in de kosten voor 2023: de meest recente raming noopte ertoe om het oorspronkelijke budget voor 2023 ei zo na te verdrievoudigen: van 30 000 euro naar 87 600 euro. Hier werd al wel rekening gehouden met extra kosten. Men hoopt ook 40 000 euro subsidie te krijgen voor het vervangen van de vervaarlijk bouwvallige kerkhofmuur.
De Kouter: loontje komt om zijn boontje
Destijds heeft het gemeentebestuur zich contractueel geëngageerd om op kosten van de gemeente een park aan te leggen aan het woonzorgcentrum De Kouter. Dat komt langs de straatkant, op het aangekochte deel waarvan na de aankoop bleek dat het niet mocht bebouwd worden om het zicht op de kerk van Blanden te bewaren. De werken liepen wat uitstel op door de winterprik van deze decembermaand: er is 643 499 euro voor uitgetrokken in 2022 en 2023. Men rekent op 100 000 euro subsidie. Dan nog blijft het een aardig prijskaartje.
Het Zoet Water: 4 113 000 euro investeringen.
Voor de vijvers aan het Zoet Water was 150 000 euro voorzien voor 2023 voor het inrichten van de visvijver en vernieuwing van de stuwen. Dat bedrag verdubbelt naar 300 000 euro maar wordt uitgesteld naar 2024 . Voor gebouwen en werken op de site (een luifel met openbaar sanitair in het park, werken aan het gebouw van de JOOW en erelonen voor de ontwerper voor een nieuw ontwerp van de Roosenberg was 590 000 euro voorzien: dat stijgt naar 945 000 euro waarvan het gros in 2023 wordt voorzien. Voor investeringen aan de parking, aanleg van het park en de omgeving van de JOOW, speeltoestellen, en sportinfrastructuur (een multifunctioneel sportveld, een Finse piste, een hoogteparcours) was 1 540 000 euro voorzien, dat stijgt naar 2 868 000 euro waarvan de helft nog in2023 wordt besteed. Er wordt geteld op 256 674 euro subsidie.
Heraanleg Waversebaan Oud Heverlee
Er wordt geteld op 3 055 480 euro uitgaven waarvan het gros in 2023 door de vertraging veroorzaakt door een betwisting van de omgevingsvergunning. In het derde meerjarenplan was dit nog op 1 810 000 euro begroot, de nieuwe raming ligt 68 % hoger dan deze van twee jaar geleden.
Heraanleg Leuvenstraat
Deze werken, inmiddels voltooid, zijn ingeschreven voor 908 298 euro, men rekent nog op 150 000 euro subsidie (18 000 euro minder dan oorspronkelijk voorzien) . Twee jaar geleden was hier nog 1 002 000 voor ingeschat
Heraanleg Blandenstraat:
Voor deze werken is voor 2022 het bedrag van 1 038 676 euro ingeschreven. Twee jaar geleden was hier 988 733 voor ingeschat.
Gebouwen De Stormvogels
Er is een bedrag van 3 043 336 euro ingeschreven. In de eerste versie van het meerjarenplan was nog op 1,8 miljoen euro geteld. Het is nog wachten op wat de afrekening zal geven, de werken zijn aar pas gestart.
Renovatie parochiezaal Oud Heverlee
Er was in vorig meerjarenplan een bedrag voorzien van 750 000 euro, waarvan 600 000 in 2022. Dat bedrag wordt opgetrokken naar 931 500 euro maar grotendeels verschoven naar 2023 en 2024
De toptien van de openbare werken ziet er met de nieuwe cijfers als volgt uit:
- Zoet Water site: 4 113 000 euro
- Heraanleg Waversebaan OH 3 055 480 euro
- De Stormvogels Blanden 3 043 336 euro
- Dorpskern Sint Joris Weert: 1 055 600 euro
- Heraanleg Blandenstraat: 1 038 676 euro
- Renovatie Parochiezaal OH 931 500 euro
- Heraanleg Leuvensestraat SJW 908 298 euro
- Park De Kouter : 643 499 euro
- Dorpskern Blanden 327 600 euro
- Dorpskern Haasrode 141 337 euro
De discussie op de gemeenteraad
Patrice Lemaitre (Open VLD (en Team Oud Heverlee ) liet weten te zullen tegenstemmen. Ondanks alle meevallers van de inkomstenkant, en een lening van 3 miljoen euro , werd er toch geschrapt in de dorpskernvernieuwing voor Haasrode. Hij had kritiek op de onderschatting van de kostprijs van werken zoals in de Grezstraat waar de afrekening bijna uitkwam op het dubbele van de aanbesteding. Positief vond hij wel de investeringen aan het Zoet Water. N-VA liet weten zich te zullen onthouden, wegens grotendeels dezelfde reden als Open VLD , en met bovendien wat vragen naar de selectiecriteria van de bank waar een lening van 3 miljoen euro wordt aangegaan. N-VA had daarbij vooral argwaan bij criteria als maatschappelijk verantwoord ondernemen in de keuze, maar hoorde de bevestiging dat ING inderdaad de laagste interestvoet had geboden.
Bart Clerckx (CD&V) zei dat de meerderheid moeilijke maanden achter de rug had met moeizame gesprekken: de meevallers van de belastingen waren toen nog niet gekend. De kostprijs van de gestegen energiekosten en personeelskosten in 2021 en 2022 al wel, dat ging ook al rap over een 2 miljoen meer aan uitgaven. Net als Kris De Bruyne (CD&V) merkte hij op dat er deze legislatuur voor 25 miljoen euro wordt geïnvesteerd, in vorige legislatuur was dat 15 miljoen euro. Wat de dorpskern van Haasrode betreft, zou er dit voorjaar met plannen naar de bevolking worden gegaan. De begroting is een levend document, zei hij, soms hebben projecten vertraging of vallen ze weg, we werken verder ook voor Haasrode, misschien komt daar toch nog budgettaire ruimte. En voor de werken aan de Grezstraat was de aanbesteding destijds 200 000 euro lager dan de raming. Maar tijdens de werken moest er extra fundering komen voor de goten, bleek de signalisatie niet te zijn ingerekend, en werd op het einde van de straat nog een rondpunt aangelegd. Daardoor viel het prijskaartje ook tot ongenoegen van de burgemeester bijna dubbel zo hoog uit als de aanbesteding. Bij andere werken zoals de Leuvensestraat was de afrekening dan weer geheel in lijn met de raming. Het studiebureau had in de Grezstraat wat boter op het hoofd.
achterdoechelen.be 