Einde nog lang niet in zicht

Rond de heraanleg van de Waversebaan en de bouw van een OKAY supermarkt ter hoogte van de Ruitersschool in Oud Heverlee is er meer aan de hand dan een bezwaar van één inwoner bij de provincie. Er zijn kennelijk meerdere  procedurefouten begaan door de gemeente, er was een beroep bij de minister, tegen de beslissing van de minister loopt een procedure bij de Raad van State, de deputatie raakte het onderling niet eens over de Colruyt, de provinciale omgevingsambtenaar maakte bokkesprongen, de provincie wil onregelmatigheden in het dossier van de gemeente herstellen, en er loopt een procedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.  Het einde is nog niet in zicht.

Het Colruyt-dossier

We gidsen u even in de verschillende rechtsprocedures die lopen en die wellicht nog zullen volgen. Beginnen we met de Colruyt.  Die kocht een perceel grond met een woonhuis rechtover de Ruitersschool aan de Waversebaan. Na veel overleg en adviesprocedures en bijsturing van het ontwerp, een advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaar, een negatief advies van de gemeentelijke commissie ruimtelijke ordening liep er in de gemeente een openbaar onderzoek.

Daarop kwamen bij de gemeente 14 bezwaarschriften binnen: bezwaren rond verkeer, de schaal van de winkel en de parking die overdreven werd beschouwd, geluidshinder, lichthinder, luchtvervuiling. Wijzelf hadden het nog niet opgemerkt tijdens de honderden keren dat we er voorbij reden maar de Waversebaan is ter hoogte van de Ruitersschool een “holle weg”.  Het talud van de helling werd aangetast, er verdwijnen bomen op het perceel, er werd gevreesd voor afloop van water naar de buren, en er werd gewezen op meerdere tegenstrijdigheden en onvolledigheden in het dossier. Meest eigenaardig was het bezwaar dat de nieuwe beplanting nog meer halsbandparkieten zou aantrekken, die grote groene papegaaiachtige parkieten die je hier vaker ziet, en die sommige  inheemse vogels verdringt.

Een van de bezwaren kwam ook van een gepensioneerd echtpaar die een huis verhuren in de Ruitersweg. Dat huis ligt weliswaar niet aan dezelfde straatzijde van de huizen van de Ruitersweg waarachter de Colruyt wordt ingeplant, maar aan de overkant van de straat.  De eigenaars vreesden waardeverlies en verlies van het door hen verschuldigd rustig huurgenot , en dienden bezwaar in. Zelf wonen ze aan de andere kant van het dorp in een rustige villawijk. We duiden ze verder in dit verhaal aan als X.

Zicht op de werfzone langs de Waversebaan waar de oprit naar de Colruyt zou komen. Het kleine straatje rechts is de Ruitersweg.

De ene omgevingsambtenaar positief, de andere negatief.

De gemeentelijke omgevingsambtenaar heeft als taak om onafhankelijk de bezwaren te beoordelen en advies te geven.  Ze beoordeelt alle ingediende bezwaren en neemt ze niet in aanmerking. Het schepencollege keurt daarop de vergunning voor de Colruyt goed met een aantal bijkomende voorwaarden: er mogen bijvoorbeeld geen leveringen gebeuren tijdens begin en einde van de schooluren, er mag niet gebouwd worden op een achterliggend bouwperceel van 23 aren, de bestaande beplanting moet maximaal behouden, bestaande beplanting langsheen de Waversebaan moet over een breedte van minimaal 4 meter worden behouden, verlichtingspalen mogen maximaal 4 meter hoog zijn, …. De smalle Ruitersweg kan niet gebruikt worden voor gemotoriseerd verkeer naar de Colruyt. Globaal genomen een veel strengere behandeling dan de Delhaize in Sint Joris Weert.  Kers op de taart voor de gemeente is dat de Colruyt moet meebetalen voor de heraanleg van de zone langsheen de Waversebaan: de gemeente wil de glasbollen verplaatsen, een bushalte aanleggen, parking voor deelwagens voorzien. Colruyt moet daarvoor 30 700 euro betalen.

X gaat in beroep tegen deze beslissing bij de provincie. Zo een beroep schorst de vergunning: de werken mogen niet starten.  In Leuven  buigt de provinciale omgevingsambtenaar zich opnieuw over het dossier om, zoals voorzien in de wetgeving, op onafhankelijke wijze een advies te geven aan de deputatie. De deputatie is niet verplicht dat advies te volgen, maar als ze een andere beslissing nemen, moeten ze dat grondig motiveren.

De provinciale omgevingsambtenaar geeft een negatief  advies: ze vindt de bovengrondse parking “niet in overeenstemming met de huidige opvattingen inzake een zuinig ruimtegebruik”, vindt dat er geluidshinder zal zijn voor het buurperceel, vindt dat de afstand tussen het bouwvolume en de perceelsgrenzen groter moet zijn zodat de visuele impact voor de aanpalende buren aanvaardbaar zou zijn, en zodat er volwaardige hoogstammige groenaanplant kan komen.  Om meer ruimte te maken voor volwaardige groenschermen moet de bezettingsgraad van het perceel worden beperkt. Ze adviseert de deputatie om alles te weigeren: de afbraak van de woning die nu op het perceel staat, de nieuwbouw en de toelating voor handelsactiviteiten. Driemaal neen.  Wie het dossier van de Delhaizeparking in Sint Joris Weert volgde, en het positief advies van de provinciale omgevingsambtenaar in tweede aanleg daarover las, valt van zijn stoel. Ijzig streng voor de Colruyt, fluweelzacht en vriendelijk voor de Delhaize.

Staking van stemmen bij de deputatie: N-VA tegen Open VLD en CD&V ?

Bij de provincie moet de deputatie met dit advies aan de slag. Maandelijks behandelt de vierkoppige deputatie tientallen dossiers: onmogelijk voor de deputatie om al die dossiers zelf te onderzoeken. Nochtans was dat wat op papier ooit gebeurde voor de Delhaize in Sint Joris Weert: de deputatie vond wonderlijk genoeg de tijd om het onderzoek van de ambtenaar over te doen. En wonder boven wonder: kwam toen tot geheel tegengestelde bevindingen dan haar provinciale omgevingsambtenaar in eerste aanleg. Allicht de hand van God die de Delhaize beschermde. Of was het een Weertse godin met veel politieke invloed ?

Maar terug naar de Colruyt. De deputatie, samengesteld uit 2 N-VA, 1 CD&V en 1 Open VLD raakte het niet eens: twee stemmen voor, twee stemmen tegen.  Volgens de regels was het beroep daarmee verworpen en kon de Colruyt beginnen zoals goedgekeurd door de gemeente Oud Heverlee.

Naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen

Het echtpaar X ging echter eind januari 2023 in beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Zo een beroep is niet schorsend. Maar wie de werken uitvoert riskeert om bij een latere vernietiging van de vergunning de originele toestand weer te moeten herstellen. Zo een beroepsprocedure duurt doorgaans een jaar.  In het dossier van de Delhaize in Sint Joris Weert werd niet gewacht op een uitspraak van de Raad voor vergunningsbetwistingen. De huurder van de Clabotshoeve werd uit het huis gejend,  en de hoeve afgebroken.  Maanden later werd de vergunning daarvoor vernietigd door de Raad voor Vergunningsbetwistingen.  Zo een scenario wilde het echtpaar X voorkomen. Ze startten bij de Raad ook een tweede procedure om bij hoogdringendheid de Colruyt te verbieden om al te starten met de werken.  Dat kan bij uiterst dringende noodzakelijkheid in een aparte procedure.

Daarover werd op 8 februari 2023 een arrest geveld.  De advokaten van de Colruyt beloofden ter zitting zelf om niet te starten met de werken tot de Raad zich ten gronde over het geheel zou uitspreken. Daarop oordeelde de Raad dat er geen uiterste dringende noodzakelijkheid was om de vergunning te schorsen, en wees de eis van het echtpaar X af. Mocht de Colruyt zich niet houden aan zijn belofte, dan kan X nog steeds opnieuw een schorsingsprocedure beginnen.

Geen OKAY winkel tot 2025

Het is nu wachten op een uitspraak ten gronde. Doorgaans duurt zo een procedure een jaar. Dat wordt dus iets voor eind 2023, begin 2024. Als de Raad de vergunning dan vernietigt, verhuist het dossier normalerwijze terug naar dezelfde deputatie  die het eerder niet eens raakte over dit dossier. En begint de procedure bij de deputatie opnieuw. En kan na een nieuwe beslissing opnieuw beroep aangetekend worden bij de Raad.  Keurt de Raad het beroep af, en geeft die gelijk aan de Colruyt, dan kan het echtpaar X nog steeds naar de Raad van State als er procedurefouten zouden zijn begaan. Het ziet er niet naar uit dat we in 2024 boodschappen zullen kunnen doen in die nieuwe OKAY-winkel.

Dat is dan goed nieuws voor de Delhaize in Sint Joris Weert en andere supermarkten.  De federatie van buurtsupermarkten klaagde eerder nog bij de overheid dat er naar hun zin teveel buurtsupermarkten zijn, teveel prijs-concurrentie en daardoor dalende winstmarges.

De heraanleg van de Waversebaan.

Nauw verweven met dit dossier van de Colruyt is ook het dossier van de heraanleg van de Waversebaan. Van het kruispunt aan het Zoet Water tot de  Ruiterschool. Voor vele inwoners al langer  een langdurige bron van ergernis: weg en fietspad in erbarmelijke staat, talrijke keren opgebroken voor nutsvoorzieningen, vervolgens slecht hersteld, wegverzakkingen, betonblokken die omhoog komen tijdens warme zomerdagen,  een onveilig kruispunt aan het Zoet Water, zeker voor fietsers en voetgangers. Maar door de ligging vaak ingekneld tussen bebouwing, vijvers, natuurgebied: een technisch moeilijke klus.  En ook nog eens verweven met de plannen voor de Colruyt winkel ter hoogte van de Ruitersschool.

Het dossier bevat ook de herinrichting van de weg ter hoogte van de geplande Colruyt vestiging: de glasbollen verhuizen, de weg wordt verbreed voor een nieuwe bushalte met verhoogde opstapplaats, er komt een parkeerplaats voor vier deelwagens, een pakjesautomaat, fietsbeugels, een verlichtingspaal. Om daar plaats voor te maken wordt ook ingegrepen op het talud van de wegberm aan de Ruitersschool, het wegtracé wijzigt, er verdwijnen bomen, die worden elders gecompenseerd. De Colruyt betaalt mee voor de heraanleg.

Het dossier wordt voorbereid door een studiebureau, adviezen van allerlei instanties. Het budget was al voorzien bij het begin van de legislatuur in de meerjarenplanning als prioritair project.  Zoals het hoort dient de gemeente zelf een aanvraag in voor een omgevingsvergunning. Daarbij loopt een openbaar onderzoek in de maand maart 2022. In de zomer van 2022  keurt het schepencollege formeel zijn eigen aanvraag van een omgevingsvergunning goed. Het bezwaar van een andere inwoner  wordt afgewezen.

Waversebaan en Colruyt: twee  vervlochten dossiers

Voor het echtpaar X hangt het dossier van de Waversebaan nauw samen met dit van de Colruyt.  Volgens hen zitten er in het dossier van de Waversebaan allerlei tekorten, fouten en schendingen van de procedureregels. Het ontbreekt in het dossier aan rooilijnplannen, men kan niet zien waar de wettelijke rooilijnen liggen, de rooilijnen die in 1959 werden beslist door de toenmalige gemeenteraad werden kennelijk niet gerealiseerd zoals destijds beslist,  men verplaatst gemeentewegen zonder een beslissing van de gemeenteraad, de wegas van de Ruitersweg wordt een meter verplaatst zonder de procedure te volgen, de omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen ontbreekt, het dossier werd aangevuld tijdens en na het openbaar onderzoek, diverse stukken ontbreken, stukken werden later ondertekend, de aanleg van voetpaden en fietspaden is niet conform aan de richtlijnen.

In het 78 pagina’s tellend bezwaar worden nog een reeks andere opmerkingen ingediend: rond de toegenomen verkeersdrukte, de strijdigheid met het ruimtelijk uitvoeringsplan voor de Sint Annastraat, taluds worden aangesneden, er staan vage bepalingen in zoals “zoveel mogelijk” de bestaande beplanting in een bepaalde strook behouden, … Ook de hele reeks bezwaren ingediend rond het Colruyt dossier worden opnieuw ingebracht: verkeersdrukte, beplanting, verkeersonveiligheid, te groot warenhuis, geen goedgekeurde passende beoordeling van de natuurschade,  het uitzicht op de historische villa van de San Martino, de hinder voor omwonenden,  de waardedaling van de nabijgelegen woningen, het uitzicht, de perceelsgrenzen.,etc.

Groen ingekleurd het Colruyt perceel.Het langwerpig rechthoekig perceel onderaan mag
niet worden bebouwd.

Beroep bij de Vlaamse regering

Het echtpaar X gaat in beroep bij de Vlaamse regering tegen de volgens hen onwettige beslissing van de gemeente.  De voor wegen en mobiliteit bevoegde Minister Lydia Peeters (Open VLD) wijst het beroep af. Tegen die beslissing van de Minister start het echtpaar X een procedure bij de Raad van State bij hoogdringendheid. Daarover was er op 3 maart 2023 een hoorzitting: wellicht wordt het beroep van het echtpaar X verworpen.

Beroep bij de provincie

Intussen loopt ook een beroep bij de provincie.  Daarbij wordt ook vastgesteld dat er bij de opmaak en openbaar onderzoek van het dossier een aantal fouten zijn gemaakt, die normalerwijze zouden resulteren in een vernietiging van de beslissing. In zo een geval kan de provincie met een zogeheten administratieve lus de procedurefouten herstellen zodat het dossier niet van voor af aan moet herbeginnen.

De provincie start een nieuw openbaar onderzoek als administratieve lus om procedurefouten te herstellen

Dat is wat de afgelopen maand februari gebeurde. De provincie doet het eerdere openbaar onderzoek voor de Waverse baan opnieuw over. Tot 2 maart  konden inwoners kennis nemen van het opnieuw samengestelde dossier op het gemeentehuis en opnieuw bezwaar indienen.  Het dossier op het gemeentehuis bevatte ruim honderd documenten, foto’s, plannen, detailtekening van de weg, inplantingsplannen met aanduiding van de rooilijnen, funderingsplannen, dwarsprofielen, lengteprofielen, typeprofielen, tientallen foto’s, beschrijvende nota’s, milieurapporten, boscompensatieplannen, sloopvergunningen, plannen voor de opvang van het hemelwater, voor de sloopopvolging, over vleermuisvriendelijke verlichting, …

Het vervolg

Het echtpaar X diende  bezwaar in.  Het is nu wachten op de beslissing van de provincie. Positief of negatief. Als de provincie de vergunning weigert is het terug naar af voor de gemeente.

Keurt de provincie na dit tweede openbaar onderzoek de plannen voor de Waverse Baan goed, dan zouden de werken meteen na die beslissing kunnen aanvatten. Burgemeester Clerckx rekent op een positieve beslissing van de provincie in april, en heeft afspraak met een aannemer die in mei zou beginnen.  Maar het advies van het Agentschap Natuur en Bos vraagt om de werken zoveel mogelijk uit te voeren buiten het broedseizoen (dus niet in de periode tussen 1 maart en 1 juli). En dan is er ook nog op 1 oktober 2023 het eerste Europees Kampioenschap gravelfietsen waarbij werken uit den boze zijn ….

Als de provincie de plannen voor de Waversebaan goedkeurt, kan het echtpaar X  opnieuw naar de Raad voor Vergunnings-betwistingen. En zou ook opnieuw kunnen proberen om de uitvoering van de werken te laten schorsen wegens uiterst dringende noodzakelijkheid en onherstelbare schade. En dan is het opnieuw wachten op een beslissing van de Raad over het dossier  ten gronde. Dat kan een jaar duren. 

Als de Raad de vergunning niet schorst wegens hoogdringendheid kan de gemeente starten met de werken. Maar loopt dan het risico dat de Raad over een jaar de vergunning toch vernietigt. En dan moet de  gemeente de werken stilleggen, gaat  het dossier terug naar de provincie voor een nieuwe beslissing.  Waarna terug  naar de Raad kan worden gestapt, etc .

Zicht op de oorlogszone