Hetze tegen nieuwe sociale woningen in Oud Heverlee

 

In Oud Heverlee worden tegen de inplanting door de provincie van nieuwe sociale woningen in de Pastoor Tilemansstraat te Sint Joris Weert en in de Ophemstraat in Oud Heverlee acties ondernomen. Een aantal bewoners van deze straten verenigden zich en pogen met bezwaarschriften en protesten de plannen van de provincie te stoppen.

Waarover gaat het ?

In Vlaanderen werd in 2009 beslist om de problemen met permanent wonen op campings en weekendverblijven aan te pakken. Het Vlaams Parlement stemde een regeling waarbij de provincies en de gemeenten opdrachten krijgen om die situaties aan te pakken. Daarbij is er een taakverdeling voorzien tussen provincies en gemeenten:  de provincies staan in voor probleemsituaties met meer dan 5 permanente woonsituaties op campings en weekendverblijven.  Er werd ook een timing opgelegd: er moeten tegen april 2015 uitvoeringsplannen worden uitgewerkt. Krijgen de bewoners geen alternatief aangeboden, dan krijgen ze woonrecht op die campings tot 2029.

In Oud Heverlee zijn er 5 clusters waar vast gewoond wordt op weekendverblijven en campings: camping La Hêtraie in Sint Joris Weert (toen nog 88 verblijven waarvan 57 met permanente bewoning), de 5 weekendverblijven aan de hoek Waversebaan-Reigersstraat met 2 permanente bewoningen; de camping Zoet Water met 126 verblijven waar in 63 permanent wordt gewoond, 7 langs de Kartuizerstraat in Blanden met 5 permanente bewoningen en 5 langs de Hazefonteinstraat in Oud Heverlee met 4 permanente bewoningen.

 Op de camping Zoete Waters staan 126 verblijven waarbij in 63 permanent wordt gewoond. Dat wil de provincie aanpakken. 

Op basis daarvan berekende de provincie de behoefte aan 73 woningen om de bewoners van al die weekendhuisjes en caravans elders onder te brengen. Camping La Hétraie blijft daarbij buiten beschouwing. Daar is het aantal bewoners recent pijlsnel gedaald omdat sinds november 2013 daar de elektriciteit werd afgesneden, en in maart 2014 ook het water.  Een deel van de bewoners is weggetrokken, het OCMW volgt volgens de burgemeester de situatie van een tiental bewoners verder op.  Er werd hen ook tijdelijk de mogelijkheid geboden om te douchen in de sportzaal van Sint Joris Weert, waar slechts één iemand op is ingegaan. Anderen kwamen bij inwoners van Sint Joris Weert terecht voor hun douche. Naar verluidt overwegen sommige  bewoners nu met behulp van een advocaat  juridische acties  tegen de gemeente.

De provincie gaat er –terecht- vanuit dat het aanbod aan sociale woningen in Oud Heverlee niet in staat is om de herlokalisatie van de permanente bewoners van campings en weekendverblijven op te vangen. De afgelopen 38 jaar werd in Oud Heverlee niet één sociale woning gebouwd volgens de wettelijke definitie van een sociale woning (toewijzing op basis van inkomenscriteria door een sociale woningbouwmaatschappij) . Oud Heverlee is daarom in de Vlaamse regeling rond sociale woningen  “gestraft” met de verplichting om zelf in te staan voor de realisatie van 33 sociale koopwoningen en 69 sociale huurwoningen om zijn sociale achterstand goed te maken. Doet Oud Heverlee dat niet tijdig, dan volgen financiële sancties.

De provincie gaat na of de betrokken campings en weekendverblijven kunnen omgevormd worden tot woongebieden, en komt tot de conclusie dat dit enkel mogelijk is voor de camping Zoet Water. Die willen ze daarom desnoods onteigenen, deels inrichten als gebied voor sociale huisvesting met sociale woningen, en het andere deel omvormen tot een echte toeristische camping voor korte verblijven van toeristen. Voor de overige bewoners gaat de provincie op zoek naar andere terreinen voor de bouw  van kleine sociale woningen.  De voorkeur gaat daarbij uit naar publieke eigendommen (ocmw, gemeente, kerkfabriek), gespreid over de gemeente, bij of in een woonkern. De keuze voor publieke eigendommen wordt gemaakt om snel te kunnen werken, hoge kostprijzen te vermijden, en langdurige en betwistbare onteigeningsprocedures te voorkomen. De provincie meldt dat ze in overleg met de gemeente het perceel van het OCMW aan de Ophemstraat en dit van de kerkfabriek  van Sint Joris Weert aan de Pastoor Tilemansstraat viseert.

Links,  voorbij de afsluiting van de schapenwei, ligt het stuk bouwgrond aan de Pastoor Tilemansstraat in Sint Joris Weert, eigendom van de kerkfabriek, waar de provincie kleinschalige woningen wil bouwen om de permanente bewoners van de camping Zoet Water onder te brengen.

Het project werd een eerste keer voorgesteld op de Gecoro, eind juni volgt een infovergadering op het gemeentehuis, vanaf begin juli tot 22 augustus loopt het officieel onderzoek voor de drie ruimtelijke uitvoeringsplannen (Ophemstraat, Pastoor Tilemansstraat, camping Zoet Water). Op de website van de provincie vindt u hier voor het deel Sint Joris Weert een volledig en zeer omvangrijk dossier met alle details over de provinciale plannen.  Het deel over de Ophemstraat vindt u hier 1

De informatievergadering eind juni op het gemeentehuis verloopt nogal woelig: de zaal is te klein voor de aanwezigen. De infovergadering werd weliswaar aangekondigd in een krant en via websites, maar niet bij alle bewoners van de betrokken straten. De ambtenaren van de provincie doen het woord: burgemeester Adri Daniels blijft links van het podium zitten,  schepen Alexander Binon, bevoegd voor wonen,  blijft op de gang staan. Een  groep van bewoners uit de Ophemstraat maakt luidruchtig bezwaren: de ambtenaren van de provincie worden herhaaldelijk onderbroken en al bij de eerste onderbreking van Gestapo-metodes beschuldigd.

Bewoners maken bezwaar tegen de inplanting van sociale woningen in hun Ophemstraat, wat niet zou passen in hun residentiële woonbuurt. Eentje heeft het zelfs over de criminaliteit die dat soort volk meebrengt.  Achteraf op een bijeenkomst van de bewoners van de Ophemstraat heeft iemand het zelfs over de familie Flodder in hun straat , en over “die moordenaars” van de camping. Men doelt dan op de moord die een aantal jaren geleden gebeurde in camping La Hêtraie,  niet over de moord in een villa langs de Waversebaan in Oud Heverlee, op enkele boogscheuten van de Ophemstraat.  Men is bevreesd dat er toch onteigeningen gaan komen, en voor   bijkomend verkeer. Een professor-emeritus uit de Ophemstraat die eerder een poëzieboek publiceerde vraagt dat de gemeente hem en de bewoners zou bijstaan bij het schrijven  van bezwaarschriften omdat schrijven niet aan iedereen is gegeven. Tja.

  

Dit is het stuk bouwgrond, eigendom van het OCMW, langsheen de Ophemstraat in Oud Heverlee. De provincie koos ook dit stuk bouwgrond om er kleinschalige woningen te realiseren ten behoeve van de vaste bewoners op de camping Zoete Waters even verderop. 

De Pastoor Tilemansstraat in verweer.

Een aantal bewoners in de Pastoor Tilemansstraat slaan de handen in elkaar en organiseren nadien een bewonersvergadering. Ze delen daarvoor een pamflet uit in alle bussen van de straat en omliggende huizen met als titel: “plannen voor een woonwagenterrein in de pastoor Tilemansstraat”.  En schrijven in hun uitnodiging dat de provincie in de straat “een camping en een woonwagenterrein” wil inrichten.

Op de vergadering is niemand van de gemeente en provincie aanwezig.  Zelf gaven we vooraf per mail aan enkele buurtbewoners wat weerwerk tegen de zeer demagogische bewoordingen in de uitnodiging. Die mail belandt ook bij de organisatoren, we krijgen de avond zelf nog een telefoontje om toch zelf aanwezig te zijn. Wat we doen. Van de provincie kregen we bericht dat niemand aanwezig zou zijjn, ze mailen een ppt presentatie door  die ze ook aan de organisatoren bezorgden. Die vindt u HIER

Op de vergadering zijn een 60tal bewoners aanwezig. De bewering dat er een woonwagenterrein komt baseren de woordvoerders op enkele bepalingen in de ruimtelijke voorschriften in het dossier van de provincie die uitdrukkelijk ook  verplaatsbare constructies toelaten. Op de gecoro en infovergadering werd eerder uitgelegd dat in sommige gevallen kwalitatief goede stacaravans op de camping, als ze voldoende aan een aantal kwaliteitsnormen, ook in aanmerking komen om bewoners te herlokaliseren. Uiteraard is het niemands bedoeling om een nieuw  woonwagenterrein te bouwen, of een nieuwe camping: het gaat er net om dat soort situaties te saneren en een alternatief te bieden. Maar het wordt daarbij niet uitgesloten om in sommige gevallen een bestaande verplaatsbare constructie vanuit de te saneren camping of weekendverblijf op het nieuwe terrein te vestigen. De provincie mikt echter in hoofdzaak op de bouw van kleine sociale woningen, maximaal 80 vierkante meter bebouwbare oppervlakte, afgestemd op de betrokken doelgroep en diens koopkracht.

De organisatoren in de Pastoor Tilemansstraat zijn zich ook goed bewust van de demagogische overdrijving in hun pamflet. Van een krijg ik te horen dat hij net dezelfde eerste reactie had toen hij het pamflet zag: demagogie. Een andere organisator vond de titel toch wel goed geslaagd: het zorgde immers voor een grote opkomst.

Dit Dit is het pamflet waarmee de bewoners van de Pastoor Tilemansstraat en omliggende werden uitgenodigd voor de vergadering over het “woonwagenterrein” in hun straat. Help, de zigeuners zijn daar.

De bezwaren van de bewoners in de Pastoor Tilemansstraat slaan op de vrees voor een overdaad van sociale woningen in hun straat. Langsheen de woning van de huisarts Eysermans worden in de Overwegstraat al 8 sociale huurwoningen voorzien. Daar komt dit project nu bij.

Bovendien zo blijkt uit een bericht op Immoweb (hier) dat een privépromotor ook een   perceel grond van 40 aren achter de school verkoopt. Dat stuk grond in het binnengebied tussen de Pastoor Tilemansstraat, en de tuinen van de Beekstraat en Ijzerenwegstraat staat te koop . Als ook dat zou ontsloten worden via de Pastoor Tilemansstraat en volgebouwd, dan zou dat  weer overlast zijn.  De straat is te smal, er zijn nu al rioleringsproblemen, …

De schets op Immoweb van de 40 aren grond die via een weg naast de speelplaats van de school zou worden ontsloten. Althans volgens de promotor.

Voeg daarbij de zorgen van enkele omliggend eigenaars die verontrust zijn door een schets in de plannen van de provincie om aan te tonen dat de provinciale plannen de verdere ontwikkeling van die percelen niet beletten. Het lijkt er volgens hen op dat ook hun percelen worden geviseerd. Weer andere perceeleigenaars vinden dat de gemeente op haar kosten hun bouwgrond die achter het perceel van de kerkfabriek moet ontsluiten. Die percelen liggen aan het voetpad tussen de Ijzerenwegstraat en de spoowegovergang aan de Pastoor Tilemansstraat. Anderen zouden het net heel goed vinden dat de provincie hun grond zou overnemen. Weer een andere klaagt erover dat zijn verkaveling door de gemeente werd afgewezen.

Een lid van de kerkfabriek meldt dat de kerkraad na stemming bij meerderheid de vraag van de sociale huisvestingsmaatschappij om hun grond te kopen heeft afgewezen. Ze vinden dat er al genoeg sociale woningen in de omgeving staan, dat Sint Joris Weert al meer dan zijn deel heeft gedaan in deze verplichting. Daarbij wordt verwezen naar de huizen die door het OCMW werden gebouwd aan het kerkhof (maar geen sociale woningen waren, er waren geen inkomensvoorwaarden, de toewijzing verliep via het dienstbetoon van de toenmalige ocmw-voorzitster, het btw tarief van sociale woningen was zelfs niet van toepassing). En ook naar de Speelbergwijk die van voor 1976 dateert. En naar de 8 sociale huurwoningen die een sociale woningbouwmaatschappij wil realiseren aan de Overwegstraat. Blijkt dat daar ook bewoners bezwaren tegen hebben ingediend (riolering, parkeerproblemen, ..) en nu een paar in beroep zijn tegen de Raad van State tegen de aflevering van de bouwvergunning.

Een bewoner stelt voor dat de gemeente de sociale woningen beter lokaliseert op de vervuilde industriegrond langsheen de spoorweg in Sint Joris Weert. En tot slot wordt vanuit de organisatoren gemeld dat ze op zich geen probleem hebben tegen de realisatie van de sociale woningen, maar het hen om die andere bezwaren gaat. Er wordt afspraak gemaakt om met een delegatie naar de gemeente-overheid te trekken, en nieuw bericht te laten aan de aanwezigen rond de bezwaarschriften. Dat de procedure plaats heeft in volle vakantieperiode wordt ook algemeen ervaren als een truuk om bezwaren van  bewoners te voorkomen.

Een paar weken later wordt een nieuwe vergadering bijeengeroepen. Deze keer komt burgemeester Adri Daniëls uitleg geven. De organisatoren zetten eerst nog even hun bezwaren op een rijtje: teveel woningen die er ineens bijkomen, problemen met de riolering die daardoor zullen verzwaren, problemen met mobiliteit door bijkomende bewoners, het bezwaar tegen verplaatsbare constructies in hun wijk (“woonwagens”) en de vrees voor onteigeningen.

Adri Daniëls doet het relaas van de plannen van de provincie. Maar legt ook uit dat de gemeente inmiddels de samenwerking met de provincie heeft opgezegd voor wat betreft de Ophemstraat en de Pastoor Tilemansstraat. Onteigeningen wil de gemeente al helemaal niet, men vindt de lokalisatie in de Tilemansstraat niet geschikt, en de gemeente zou graag zien dat de nieuwe sociale woningen van de provincie in mindering zouden gebracht worden van haar verplichting, de strafsanctie, om zelf sociale woningen te bouwen. Dat kan niet. Het openbaar onderzoek volgt nu, de gemeenteraad zal nog voor de einddatum van het openbaar onderzoek bijeenkomen om zelf bezwaar in te dienen tegen de plannen van de provincie. De gemeente is niet tegen de inplanting van sociale woningen, maar wil geen verplaatsbare constructies, en vindt de uitgekozen plaatsen in de Ophemstraat en de Pastoor Tilemansstraat niet geschikt.

Op de vergadering wordt door de organisatoren tenslotte nog een model bezwaarschrift rondgedeeld dat ter plekke kan worden ondertekend. De modelbrief somt de bezwaren op: vrees voor rioleringsoverlast, de voorziene woningen vormen een inbreuk op de omgeving met residentieel karakter, het toelaten van verplaatsbare constructies draagt niet bij tot de sociale cohesie, de problemen voor de verkeersafwikkeling in de straat, de mogelijkheid van onteigeningen  die zouden kunnen worden voorzien, en de vraag om ander locaties te onderzoeken zoals de stationssite en de oude trambedding in Sint Joris Weert. Door die gronden te saneren kan er een extra meerwaarde zijn. (sic)

De bezwaren.

Een hele reeks bewoners diende een bezwaar in bij de provincie. We vroegen ze op via de wetgeving openbaarheid van bestuur. Om de privacy rechten te beschermen worden daarbij de namen van de indieners van deze bezwaren weggelaten.  Behalve de bezwaren van rechtspersonen zoals de kerkraad, de gemeente of een advokatenkantoor.

Het bezwaarschrift van de gemeente vind je als je hier klikt  onder gemeenteraad. De hele gemeenteraad schaart zich achter de bezwaren van de bewoners van de Pastoor Tilemansstraat en de Ophemstraat. Meerderheid (NVA, CD&V en Groen!) én oppositie (Fusiebelangen en SP-a). Begrijpe wie kan. Er was slechts één onthouding: van Mattias Bouckaert (Groen!).  De NVA verdeelde recent een folder met wat vage uitleg (nva folder001) over wat er gebeurde. Slechts één lichtpuntje: de gemeenteraad maakt geen bezwaar tegen de plannen van de provincie om de camping Zoet Water deels om te vormen tot een woonzone voor kleinschalige woningen. We vragen alle partijen om een reactie en publiceren die wel hier.

Ook namens de kerkraad  van Sint Joris Weert werd godbetert een bezwaarschrift ingediend tégen de provinciale plannen voor kleinschalige woningen. U kan het hier nalezen (kerkraad ) :  bezwaren tegen die kleinschalige woningen omwille van de gevreesde verkeersoverlast door twee a drie auto’s per (kleinschalige ) woning,  de rioleringsproblemen, andere mogelijkheden elders in het dorp, en de verstoring van het leven in de straat als daar woonwagens zouden komen.

Er waren ook een reeks van identieke of zeer gelijkende standaardbezwaarschriften van bewoners van de Pastoor Tilemansstraat. Een standaardbrief zoals je vindt als je hier klikt ( standaardbrief Tilemansstraat ) werd 14 keer ingediend, en deze variant (tilemans6 ) twee keer.

In de Ophemstraat merkten we een vlot geschreven bezwaar van een bewoner die publiek om bijstand vroeg van de  gemeente om bezwaren te schrijven (ophemstraat003 ). Merk op: de nummers zijn nummers van bestanden, geen huisnummers.  Ook de bewoner van een achterliggend perceel kroop in zijn/haar pen (ophemstraat1). Een andere bewoner ziet zijn eigendom geplet tussen twee projecten, vreest waardeverlies van zijn eigendom door de komst van die mensen die inzake levenswijze, opvoeding, gebruiken en gewoonten sterk verschillen van de bewoners van de Ophemstraat (ophemstraat14).

Drie andere bezwaarschriften zijn identiek (ophemstraat4) . Er is ook een campingbewoner die niet wil weten van het initiatief van de provincie (ophemstraat7) . En kennelijk namens de eigenaar van de camping schudde een advokatenkantoor een bladzijdenlange reeks juridische en andere bezwaren uit de mouwen (ophemstraat advokaat ). Een mede-eigenaar van het oude voetbalterrein vindt zijn eigendom een geschikte oplossing (ophemstraat8) , een drietal bewoners van de Ophemstraat vindt dat de gemeente de camping moet laten uitdoven(Ophemsytraat 11). Een andere bezwaarschrift wordt vergezeld van een petitie (ophemstraat15) en weer een ander maakt bezwaar tegen de onteigening (ophemstraat16).

We willen met u graag geloven dat een hele reeks bewoners van de Pastoor Tilemansstraat en Ophemstraat absoluut geen bezwaar hebben tegen sociale woningen. En oprecht bekommerd zijn om de verkeersoverlast, de rioleringsproblemen, de mogelijke ontsluiting van het terrein achter de school via hun smalle straat. Wat we niet geloven is dat deze golf van bezwaren er ook zou gekomen zijn mocht een privé-eigenaar op dezelfde percelen als de kerkfabriek of het OCMW een paar villa’s hebben neergezet. Dikke villa’s veroorzaken nochthans ook rioleringsproblemen, brengen verkeer mee van doorgaans grotere wagens, hebben vaak bewoners die door hun levensstijl niet bijdragen tot de sociale cohesie van een wijk.  Toen een privé-eigenaar in de Ophemstraat op haar stuk grond recent een aantal  kleine woningen en appartementen bouwde was er geen protest. Zodra  de provincie of een sociale woningbouwmaatschappij dat wil doen, gaan de poppen aan het dansen. Als u het ons vraagt: het ruikt wat naar sociaal racisme.

Het vervolg

De volgende stap is aan de provinciale commissie ruimtelijke ordening. Die moet een advies geven over alle bezwaren en de provincie adviseren. Dat is gepland voor november. Daarna beslist de provincieraad.

We houden u via deze blog verder op de hoogte. Beloofd.