De Kasteelstraat is een hele mooie rustige korte straat in Sint Joris Weert: ze loopt van de Oud Nethensebaan naar het bos. Slechts bebouwd langs één kant, een tiental huizen. Aan de achterzijde : zicht op het kasteel. Aan de voorkant: natuurgebied en bosgebied, wat weides. Geen doorgaand verkeer, tenzij om naar het bos te gaan. Of om naar het voetbalplein van Sint Joris Weert te gaan, pardon het Fons Van Hemelrijck stadion. Een voetbalplein met kleedkamers en een cafetaria, opgetrokken uit betonnen platen. De straat mooi afgezoomd met een lange rij lindebomen.
En die bomen zijn nu net het voorwerp van een hevige polemiek op diverse facebook-pagina’s. Danielle Vermetten, voorzitster van de Milieu Advies Raad sloeg alarm. Het schepencollege wil immers op vraag van enkele bewoners de bomen kennelijk fors gaan snoeien of zelfs knotten. Want tot ongenoegen van sommige bewoners verliezen de bomen hun bladeren in de winter. En dan waaien die afgevallen bladeren op de straat en in de voortuintjes. Stel je voor ! Op vraag van de bewoners zette het vorige gemeentebestuur er al bladkorven. Maar sinds de coalitiewissel vonden de bewoners een meer gewillig oor bij het schepencollege. Dat besliste om die bomenrij fors te gaan snoeien, zelfs te gaan afknotten zoals schepen Lemaitre (Pro OH) schrijft. Schepen Lemaitre is in het schepencollege bevoegd voor patrimonium, financiën,senioren, communicatie en ICT.
We geven hier een verkorte bloemlezing van de uitwaaierende facebook-discussies
Jarenlange verwaarlozing
Een van de bewoners meldt op facebook dat de bomen prachtig en essentieel zijn voor hun straat, maar “ze hebben dringend onderhoud nodig door jarenlange verwaarlozing”. “Al meer dan tien jaar wordt periodieke snoei tegengehouden, deels door invloed van de milieuraad onder leiding van Danielle Vermetten en gesteund door voormalig schepen Hanna Van Steenkiste (haar dochter). Dit leidde tot een crisissituatie dit voorjaar : takken hingen tot in het midden van de straat, soms met minder dan 2 meter vrije ruimte. Ecowerf dreigde afvalophaling te stoppen, en bewoners stuurden een aangetekend schrijven naar de burgemeester en schepencollege om actie te eisen. Dit alles leidde tot een eerste urgente snoei” (sic)
De schepen aan het woord:
Schepen Patrice Lemaitre ( PRO OH) bevestigde op facebook, We citeren:
“1/ Er is beslist de rij lindebomen te beheren als knotlindes zoals elders in de gemeente en zoals initieel de bedoeling was.2/ Deze rij valt niet onder het bosdecreet en dus is er geen vergunning nodig om te snoeien.3/ De lindes kunnen een grondige professionele snoei gebruiken.4/ Ze komen mooi terug in de lente daar lindes heel veerkrachtig zijn.”
Bezwaren van deskundigen
Dat leidt dan weer tot protesten: “waarom zou je lindebomen aan de overkant van bewoning en aangelegen aan een weide in godsnaam willen beheren als knotlindes? Wie heeft dat beslist? Dat is gewoonweg slecht beheer en onkunde en zou regelrecht moeten ingaan op de visie van groenbeheer van een gemeente. Laat een boom een boom zijn waar dat kan. Snoeien enkel daar waar het moet. Hier moet het niet” . Bovendien zijn die bomen nooit eerder als knotlindes beheerd, en uitgegroeid tot stevige bomen met dikke takken. Het zou zeer schadelijk zijn om ze nu te knotten.
Of bezwaren van deskundigen: “Wat zijn de gevolgen van toppen of kandelaren voor je boom?
- Er wordt 50 tot 100% van de bladmassa weggenomen. Je zorgt dus dat de boom veel te weinig bladeren heeft en niet meer aan fotosynthese kan doen. Hierdoor kan hij geen of niet genoeg suikers aanmaken en gaat zijn conditie heel snel achteruit.
- Om weer suikers aan te maken heeft hij nieuwe bladeren nodig. Maar voordat hij nieuwe bladeren kan aanmaken, moet hij eerst nieuwe takken maken. Dit vraagt heel veel energie voor de boom. Energie die hij niet meer heeft want zijn reserves slaat hij op in de uiteinden van zijn takken, en die heb jij eraf gezaagd.
- Je hongert jouw boom dus uit.
- De boom zal twijgen (waterlot scheuten) maken op de plaats waar je de tak afzaagde. Op dat punt begint nu een rottingsproces als gevolg van een veel te grote wonde. Deze scheuten hebben hierdoor al direct een onveilige start want ze groeien op een rottend stuk van de tak.
- Het gevolg hiervan is dat de takken – na een paar jaren, wanneer zal weer wat langer en dikker zijn – kunnen uitbreken en schade aan de boom en zijn omgeving zullen veroorzaken.
- De boom moet zijn energie reserves aanspreken (omdat hij geen of weinig bladeren heeft om energie op te wekken) waardoor hij erg verzwakt en veel vatbaarder wordt voor ziektes.
- Je zorgt ervoor dat de boom plotseling “in zijn blootje” staat. De bladeren beschermen anders de schors voor het sterke zonlicht, vooral beuk heeft hier last van en kan zonnebrand vertonen waardoor hij uiteindelijk zal afsterven.
- Naast alle nadelen voor de boom zijn er ook nadelen voor jou als eigenaar. De boom moet regelmatig opnieuw gekandelaard worden, om te voorkomen dat takken zouden uitbreken, en omdat die weer te groot wordt. De boom zal na een aantal jaren/ snoeibeurten sterven waardoor je hem zal moeten vellen en ook hiervoor weer kosten moet maken.
Tegenargumenten uit naslagwerken
De dikke stammen en takken van de bomen lijken niet bepaald geschikt om nog te knotten
De bewoner kwam aandragen met eigen argumenten uit een naslagwerk waarbij het voorbeeld van een gevallen linde in 2019 in Brugge werd aangehaald als argument:” Studies tonen dat tientallen jaren zonder snoei leidt tot: 𝑆𝑡𝑟𝑢𝑐𝑡𝑢𝑟𝑒𝑙𝑒 𝑖𝑛𝑠𝑡𝑎𝑏𝑖𝑙𝑖𝑡𝑒𝑖𝑡: Codominante takken en ingesloten schors verhogen breukrisico’s bij stormen (tot 50% hoger). In België’s winderige klimaat (800 mm neerslag/jaar) is dit een veiligheidsrisico, zoals in Brugge (2019), waar een verwaarloosde linde op een fietspad viel. 𝐺𝑒𝑧𝑜𝑛𝑑ℎ𝑒𝑖𝑑𝑠𝑝𝑟𝑜𝑏𝑙𝑒𝑚𝑒𝑛: Dood hout bevordert schimmels (bijv. Armillaria-wortelrot) en plagen (bijv. bladluizen, Eucallipterus tiliae), met 20-30% meer plaagdruk en snellere rotting in vochtige bodems.” Dat een lichte snoei de levensduur van lindes verlengt. Maar dat door jarenlang uitstel lichte snoei nu niet voldoende is, en de geplande ingreep zwaarder moet zijn,
De belofte van burgemeester Clerckx
En nog: “hopelijk houdt de burgemeester woord en worden onze lindes in het voorjaar correct gesnoeid, met vanaf dan periodieke onderhoud” . Of met het juridisch argument dat de gemeente moet snoeien om aansprakelijkheid bij vallende takken te vermijden.
Vergunning nodig
Hanna Van Steenkiste merkte op dat er een negatief advies was vanuit de milieuadviesraad, maar de gemeente dat naast zich neer legt. Dat hiervoor een vergunning nodig is, maar de gemeente dat naast zich neerlegt. Een deel van de lindes ligt in bosgebied volgens het gewestplan. En juridisch gezien vormen ze een zogeheten “klein landschappelijk element” waarom een vergunning vereist is: een omgevingsvergunning voor vegetatiewijziging. In 2017 werd een gelijkaardige kruissnoei stilgelegd wegens het ontbreken van een vergunning. De boomverzorger die in de lente aan de slag was stelde al dat de lindes ministens vijf jaar nodig hebben om van de geplande knotting te genezen.
Wat meer vergezocht zijn de argumenten van een inwoner dat de kruinen te laag hangen en een gevaar voor fietsers en wandelaars betekenen. Hij kon het weten want was met een vrachtwagen gaan leveren aan het voetbalveld. Hij waarschuwde op facebook voor de gevaren voor de bewoners dieper in het bos (voorbij de lindebomen staan echter geen huizen meer) want brandweerwagens zijn even groot en hoog als zijn camion.
Anderen waarschuwden tegen “stemmingmakerij en misleidende foto’s”. Sommigen vinden het een goed idee om de bewoners te laten beslissen, anderen vinden dat de straat van iedereen is. En of we dan voortaan ook alle bewoners van straten voortaan gaan laten beslissen wat de toegelaten snelheid mag zijn in hun straat.
Wordt vervolgd.
Op facebook werd opgeroepen om te reageren bij het schepencollege: bart.clerckx@oud-heverlee.be , of patrice.lemaitre@oud-heverlee.be doken op in de discussie. tom.teck@oud-heverlee.be de schepen van milieu, klimaat en landbouw verzeilde nog niet in de Facebook discussies.
achterdoechelen.be 