Nog voor de verkiezingen maakte ook de gemeentelijke administratie een degelijk werkstuk over wat de komende zes jaar nodig is in Oud Heverlee. Ze bezorgden dit aan alle (gewezen) raadsleden ruim voor de verkiezingen.  Die nota kwam er op basis van een burgerbevraging in 2024, een rondvraag bij de gemeentelijke adviesraden, en de gemeentemonitor van 2023 . Daarmee maakten de gemeentediensten, met eigen expertise, pertinente aanbevelingen voor het komend meerjarenplan van de nieuwe meerderheid.

We grasduinen met u in hun aanbevelingen en opmerkingen. 4 bladzijden lang, teveel voor haastige lezers die korte artikels willen (sorry H.C., AVH, SDG)   Maar geen twijfel dat het zeer pertinente vragen zijn, maar ook dat die veel geld gaan kosten. Ook dat krijgt het nieuwe gemeentebestuur op zijn bord.

Armoede en welzijn

Rond armoede en welzijn vraagt de dienst om bij hulpvragen meer in te zetten op arbeid en arbeidstrajectbegeleiding. Ook de hulpverlening rond wonen (zoeken van betaalbare woningen, effectief meegaan bij plaatsbezoek, regelen van huurwaarborgen, bemiddelen met verhuurders bij huurachterstal,…)  verdient inzet.  Ook meer inzet op betaalbaar wonen voor alleenstaanden, al dan niet met kinderen, is nodig “want dit is de groep die het in onze gemeente financieel het moeilijkst heeft en een groot deel uitmaakt van het cliënteel”. De komende jaren dient gezocht te worden naar andere woonvormen (co-housen, opdeling woningen,…) om het voor deze groep leefbaar te houden in onze gemeente en hen niet te verbannen naar de grootsteden (waar de huurprijzen ook duurder worden).”

Er komen de volgende beleidsperiode ook veel meer 80plussers, die alleen wonen in een veel te grote woning die ze zelf niet meer kunnen onderhouden, met een grote tuin. Aangepaste woonvormen zijn nodig voor deze groep, of/en poetsdiensten, hersteldiensten,…

Verouderde schoolgebouwen en kinderdagverblijf

De staat van de schoolgebouwen is verouderd en er is te weinig ruimte, meldt de nota aan de bestuurders.(…) Er is nood aan polyvalente ruimtes, moduleerbare klassen, aandacht voor akoestiek en het groene karakter van de omgeving. Voor de academie De Vonk zijn aparte lokalen nodig, naast het gedeeld gebruik met de basisscholen. Rekening houdend met de geplande woonuitbreiding in Haasrode, moet er goed nagedacht worden over de grootte en infrastructuur van de beide scholen. Dit om te voorkomen dat in de toekomst kinderen van de gemeente geen plaats hebben binnen de gemeentescholen. (…) De wetgeving met betrekking tot onderwijs en tewerkstelling is zo specifiek en kent zoveel valkuilen dat een personeelslid, gespecialiseerd in deze materie, geen overbodige luxe zou zijn.

Academie De Vonk, de muziekschool, is toe aan een beter gebouw. La Foresta lonkt.

Om de kwalitatieve werking in het gemeentelijk kinderdagverblijf verder te kunnen zetten en te voldoen aan de nieuwe verplichte ratio, vraagt het kinderdagverblijf te voorzien in voldoende kindbegeleiders. Daarnaast is coaching op de werkvloer erg belangrijk, dus worden ook voldoende uren pedagogische coach gevraagd. Om buitenspel, veiligheid en opduikende problemen aan te pakken, is het vernieuwen van de tuin een project voor de komende jaren. Omdat communicatie zo belangrijk is, wordt een eigen website met de nodige ICT-ondersteuning voorgesteld.

Uit de gemeentemonitor bleek ook dat onze gemeente beschikt over te weinig geschikte plekken voor opgroeiende jeugd en ontmoetingsplekken in het algemeen. De burgerbevraging heeft dit genuanceerd, maar uit de jongerenbevraging bleek toch ook dat de meerderheid van de bevraagde jongeren aangeeft dat er in hun buurt nood is aan extra gemeenschappelijke speel- of ontmoetingsruimte in open lucht.

Nood aan sociale woningen

Meer dan de helft van onze woningen zijn open bebouwingen (dubbel zoveel dan het Vlaamse gemiddelde). Er is weinig variatie in het woonaanbod. De medewerkers van de dienst ruimtelijke ordening zijn net zoals de Gecoro en de hogere overheid, van mening dat het in het algemeen maatschappelijk belang is om een breder scala aan woningtypes en -groottes te stimuleren om aan verschillende behoeften van de bevolking te voldoen. De afwezigheid van een visie of kader rond studentenwoningen en toekomstbestendig wonen, inclusief het opdelen van woningen (kangoeroewonen, zorgwonen, opdelen van grote woningen), vormt echter een belemmering voor een evenwichtige en toekomstbestendige ontwikkeling. De dienst raadt aan om hier een beleid over uit te werken.

Het aantal sociale woningen in onze gemeente is nog niet voldoende om het bindend sociaal objectief te halen. In het WUG Haasrode zijn er wel 32 gepland, echter ook dat is niet voldoende. Het valt op dat het aantal sociale woningen in vergelijking met het Vlaams gemiddelde 6 keer zo laag is. Het is ook veel lager dan de ons omliggende gemeenten. Probleem is natuurlijk dat het lokaal bestuur quasi geen geschikte gronden heeft voor de bouw van sociale woningen en in feite geen dwingende hefbomen heeft om bouwheren sociale woningen te laten bouwen. Het blijft daarom aangeraden om dit aspect te blijven meenemen in de onderhandelingsstedenbouw.

De sociale dienst merkt vooral een tekort aan betaalbare woningen voor alleenstaanden en eenoudergezinnen (meestal moeders). Met slechts 1 inkomen is het praktisch onmogelijk om nog iets te kunnen huren in onze gemeente.

In het algemeen vraagt de dienst ruimtelijke ordening en leefmilieu te blijven inzetten op onderhandelingsstedenbouw, de goede samenwerking met de Gecoro en MAR, aftoetsen van grotere projecten in de kwaliteitskamer. Gezien er slechts enkele RUP’s en BPA’s zijn, is het kunnen gebruiken van de ‘beleidsmatig gewenste ontwikkelingen’, als richtlijn voor het beoordelen van aanvragen omgevingsvergunning nodig. De dienst raadt aan te werken aan een uitgebreider RUP en/of verordening(en) als volgende stap. Op deze manier is er een visie voor ons hele grondgebied.

Om kwalitatieve dienstverlening te kunnen blijven aanbieden, stelt de dienst het volgende voor: – betere technische ondersteuning – extra VTE voor administratieve ondersteuning – de mogelijkheid om externen (IL, Quadrant …) in te kunnen blijven schakelen

Problematische gemeente gebouwen

Het gebouwenbestand in eigendom van de gemeente is erg groot. Een deel ervan heeft op korte termijn ingrepen nodig:   de gebouwen van de kleuterscholen en lagere scholen in Blanden en Haasrode (gedeeld gebruik met Academie) ; het Ontmoetingscentrum Haasrode en bibliotheek Haasrode ; de jeugdlokalen chiro Blanden ; het gemeentehuis Vaalbeek (beide gebouwen vertonen fundamentele gebreken) ; de Roosenberg ; het bosmuseum ; de “Sporthal” en bij uitbreiding heel het ontmoetingscentrum van Sint-Joris-Weert ; de pastorie Sint-Joris-Weert ; het Clublokaal van TC Meerdaal in Oud-Heverlee

(…) We stellen voor een visie en een plan van aanpak uit te werken met duidelijke, weloverwogen keuzes voor alle vrijetijd-accommodatie waarbij een optimaler en multifunctioneler gebruik voorop staat. Chiro- of scoutslokalen staan 6 dagen de week gewoon leeg. Dat is niet meer van deze tijd.”

Het gebouw van het gemeentehuis vertoont fundamentele gebreken, zo melden de gemeentediensten

Er is een historische achterstand in het structureel onderhoud. De wetgeving over het onderhoud aan deze gebouwen wordt alsmaar strenger: tegen 2040 moeten alle overheidsgebouwen energieneutraal zijn. Alle asbest moet tegen 2034 verwijderd worden. Daarnaast zien we dat het personeel dat eigen klussen en onderhoud doet erg bekwaam is, maar met te weinig mankracht zijn om overal tijdig de gevraagde interventies te doen, zeker gezien de staat van de meeste gebouwen.

De verschillende adviesraden geven aan dat het huidige gebouwenbestand niet langer is aangepast aan de behoeften en wensen voor sport- cultuur- onderwijs, bijeenkomen, …Het opstellen van een visie over de bestemming en toekomst van het gebouwenbestand (incl. de overbodig geworden kerken en pastorieën die niet in beheer van de gemeente zijn) lijkt een eerste stap om prioriteiten te kunnen bepalen. De nodige budgetten en personeelsinzet moet dan afgestemd worden op deze visie. Hierbij vragen we ook bijzondere aandacht voor het personeelsbestand van de eigen ploeg technische assistenten (specialisten).

Voetpaden en fietspaden

De bewoners en adviesraden vragen beter onderhoud van voetpaden, fietspaden en straten en een uitbreiding van het aantal fietspaden. Uitbreiding van openbaar vervoer staat ook hoog op het verlanglijstje van inwoners . Het bestaande uitgebreide openbaar domein vraagt om grote investeringen qua onderhoud en vernieuwingen. Bovendien moet rekening gehouden worden met het wijzigende klimaat en nieuwe inzichten qua mobiliteit.

 De gemeentemonitor 2023 geeft aan dat slechts de helft van de inwoners vindt dat er voldoende fietspaden zijn, de overgrote meerderheid vindt dat er onvoldoende fietsenstallingen zijn. Men is overwegend ontevreden over de staat van voetpaden en over de staat van de fietsinfrastructuur en 50% is tevreden over de staat van straten en pleinen.

Uit de burgerbevraging blijkt dat 3 op 4 respondenten vindt dat er meer moet ingezet worden op het onderhoud van de voetpaden en fietspaden.

Betere verkeersveiligheid voor oud en jong, betere voetpaden en fietspaden zijn een vrij algemene vraag in Oud Heverlee: zo bleek uit de burgerbevraging.

De verkeersraad benadrukt het belang van het onderhoud van wegen en fietspaden. Graag zien ze een uitbreiding van het aantal fietspaden langs de wegen volgens het fietsvademecum (en betere bewegwijzering in het bos). De raad voor lokale economie treedt dit bij: een fietspadennetwerk met bredere en veiligere fietspaden (naar voorbeeld van het fietspad langs de E40 Naamsesteenweg-Waversebaan) gecombineerd met het goed onderhouden van de bestaande fietspaden stimuleert het gebruik van de fiets en faciliteert kleine aankopen bij de lokale handel en horeca. Ook de Seniorenadviesraad vraagt aandacht voor goed aangelegde, ruime en goed onderhouden voetpaden en voetwegen. Voor fietsers vragen ze een veilig fietspadennetwerk met aandacht voor knooppunten en plaatsen waar twee paden aansluiten. De milieuadviesraad zegt ook een beter onderhoud van voetwegen, fietspaden en van bushokjes belangrijk te vinden. Verder vragen ze de mobiliteitsinitiatieven verder te zetten en de inrichting van wegen om veilige routes voor fietsers te voorzien (bv. kernroute Waversebaan en met wegwijzers via boswegen zoals Parnassusbergdreef).

36% van de inwoners vindt dat er onvoldoende autoluwe en autovrije zones zijn (gemeentemonitor 2023).

De opgebouwde historische achterstand onderhoud van de wegenis dient blijvend worden aangepakt.

De verkeersveiligheid in onze gemeente is volgens de inwoners nog voor verbetering vatbaar (55% vindt het veilig om te fietsen, 55% vindt het veilig voor kinderen om naar school te fietsen).

Het opstellen van een visie over al onze wegen en een daaraan aangepaste planning lijkt ons aangewezen. Daarbij is het belangrijk te weten dat een aantal wegen opgenomen zijn op het GIP, zodat we daar de timing van de hogere overheid sowieso zullen moeten volgen. De Banhagestraat, Beekstraat, Kouterstraat/Kartuizersstraat, Stationsstraat, Bovenbosstraat zullen dus in het meerjarenplan opgenomen moeten worden. De twee overgebleven trajecten op de Waversebaan lijken ook logisch om aan te pakken. Tenslotte ligt het in de verwachting dat de M. Noëstraat ter hoogte van de vijvers wordt heraangelegd alsook de dorpskern van Haasrode.

De nodige budgetten en personeelsbestand zal daar dan op afgestemd moeten worden.

Ook hier vragen we bijzondere aandacht voor het personeelsbestand van onze eigen ploeg medewerkers die instaan voor het onderhoud van wegenis en openbaar groen.

De bibliotheek

De bestaande bibgebouwen voldoen niet aan de hedendaagse normen qua functionaliteit, noch aan de verwachtingen van het publiek qua gebruik en beleving, en beperken de mogelijkheden om de basiswerking efficiënter te laten verlopen. We hebben geen zelfuitleensystemen, als enige bib in de regio, en ook geen open-pluswerking – een combinatie van bemande en onbemande openingsmomenten. Dergelijke ingrepen zouden de stijgende baliedruk verlichten en ons toelaten om wie nog studeert of werkt beter te accommoderen.

Vooral kinderen en jongeren hechten volgens de burgerbevraging veel belang aan de technische en digitale mogelijkheden die hun bib in huis heeft, maar ook volwassenen zijn uitgesproken vragende partij voor een bredere digitale dienstverlening. Uit diezelfde bevraging blijkt verder dat onze bezoekers, ook de jongeren, een hedendaagse bibbeleving cruciaal vinden: een verblijfsgerichte inrichting met zithoeken, een leescafé, en een uitgebreid activiteitenaanbod. Ze verwachten een echte ‘derde plek’ waar ze zich kunnen ontspannen, elkaar ontmoeten of zichzelf ontplooien. Horen daar ook bij: de polyvalente ruimte, internet- en pc-infrastructuur, en werk- of studeerplekken die nu ontbreken.De huidige plannen voor een vernieuwde Roosenberg komen in hoge mate tegemoet aan deze manco’s maar brengen ook nieuwe uitdagingen mee qua bereik en ontsluiting.

  • Meer personeel voor dienst burgerzaken

Specifiek voor de dienstverlening op de dienst burgerzaken is het belangrijk te melden datde constante wijzigingen in de wetgeving rond bevolking, rijksregister, rijbewijzen,… de toename van het aantal niet-Belgen, de complexere wetgeving rond vreemdelingen , de slechte kwaliteit van de wetswijzigingen in het algemeen en de opeenvolgende reparatiewetten,tot gevolg heeft dat: de werkdruk stijgt, de doorlooptijd van dossiers stijgt door opzoekingen, adviezen vragen, nazichten van buitenlandse akten; er steeds meer deskundigheid van het personeel gevraagd wordt ; een zeer grote beslissingsbevoegdheid bij het personeel ligt (schijnhuwelijken, vreemdelingendossiers, wijzigingen van naam en voornaam).

We pleiten ervoor om bij de opmaak van het meerjarenplan ook een personeelsbehoefteplan op te maken dat in verhouding staat tot de weerhouden acties en dit te vertalen naar het personeelskader.