Onrust over woonzorgcentrum De Kouter

Tout va très bien, Madame de la Marquise

De gemeenteraad van 19 december begon met een toelichting over woonzorgcentrum De Kouter. Geen document, wel geruststellende bewoordingen van schepen Kris Debruyne  (CD&V) en schepen Mattias Bouckaert (Groen).

Kris De Bruyne legde uit dat de gemeente voor het woonzorgcentrum De Kouter samenwerkt met Korian België als vertegenwoordiger van Foyer De Lork.  “De berichtgeving dat Korian België te koop staat, en De Kouter te koop staat, dat kunnen we formeel zeggen:  dat is niet het geval” (sic)  beweerde Kris Debruyne boudweg.  Wat er wel is, vervolgde hij, is dat de groep Clariane waartoe Korian behoort in problemen is omwille van covid, inflatie, en energiekosten. En omwille van deze schulden moet desinvesteren En desinvesteren dat is misschien terug naar het verleden toen de voorloper van Korian België, de Senior Living Group een eigenstandige Belgische groep was.

De Kouter is een eigenstandige vzw, behoort niet officieel tot de Korian groep,  volgens Kris Debruyne, voor De Kouter wordt samengewerkt met Foyer De Lork, Korian heeft geen claims op het patrimonium.  En alles gaat goed met de Kouter: de bewoners zijn zeer tevreden. En de ceo van Korian was in feite zelfs wat blij dat ze in de toekomst niet meer in handen van een Franse multinational zullen zijn.

Mattias Bouckaert (Groen) stelde dat hij het verhaal van Kris Debruyne alleen maar kon herhalen en bevestigen. “Onze partner  is Foyer De Lork. “Ik weet niet of er mensen in de zaal zijn die ooit geprobeerd hebben een vzw te verkopen”, vroeg hij zich snerend af, “maar volgens mij gaat dat niet een vzw verkopen”. (sic) In de operationele werking hebben we geen last gehad van de overgang van Senior Living Group naar Korian, steeds geëngageerde bestuurders Alles wordt nu wellicht terug een stand alone zoals vroeger.

Patrice Lemaitre (Pro OH) merkte op dat hij het grote optimisme van beide schepenen bewonderde en hoopte dat het inderdaad zo mooi zou aflopen. Hij wees erop dat CD&V minister Crevits toch wat minder gerust is want ze wil een bewindvoerder aanstellen voor het beheer van alle Korian woonzorgcentra. En  van de Belgische Korian vestigingen staan er inmiddels 5  onder verscherpt toezicht na de vaststelling van zorgwekkende tekorten, en  11 andere woonzorgcentra van de Korian groep hebben een negatief inspectierapport. Ook in de Kouter volgt men niet langer een hoge norm van personeelsbezetting zoals in de eerste fase, maar wordt er nu gezakt naar de Korian norm. Met deze kritische noot werd de mondelinge toelichting over de stand van zaken bij woonzorgcentrum De Kouter afgesloten op deze gemeenteraad.

Korian België staat wel degelijk  te koop

Dat Korian België te koop staat, hoeft geen twijfel  te lijden. Het werd door de eigenaar van Korian België, de Franse multinational Clariane, formeel bekend gemaakt op 14 november 2023. Intussen werden zoals de Belgische wetgeving voorschrijft ook de werknemersvertegenwoordigers van Korian daarover formeel ingelicht. Dat Kris Debruyne dit ontkende, was wellicht een verspreking,  “ a slip of the tongue”, zou Theo F zeggen. Dat, in het vuur van zijn betoog om te kunnen stellen dat De Kouter niet te koop te staat.

Dat de Franse multinational achter Korian wat moeilijkheden heeft, zoals Kris Debruyne schetste is een understatement. Die moeilijkheden zijn heel erg groot.  Het aandeel kelderde van 44 euro in 2020 naar amper 2,4 euro dezer dagen. Veel schulden en vastgoed, stijgende rente voor de leningen, dalende prijzen voor het vastgoed, gestegen bouwkosten leidden tot zware moeilijkheden. Om die schuldenlast te verminderen wil Clariane de groep Korian Belgie (117 woonzorgcentra) verkopen. Dat is broodnodig om de reus overeind te houden en zijn schulden aan meer normale tarieven te kunnen financieren.

Vzw  Foyer De Lork controleert De Kouter

Tijdens de gemeenteraad wezen Kris Debruyne en Mattias Bouckaert erop dat de gemeente voor woonzorgcentrum De Kouter een samenwerking heeft met vzw Foyer De Lork, niet met Korian of  Clariane. Dat is op papier heel correct. In de samenwerkingsovereenkomst die werd afgesloten tussen gemeente en vzw Foyer De Lork als opdrachtnemer is dat contractueel geregeld. En omgezet in klinkende munt: er wordt jaarlijks 263 717 euro betaald aan vzw Foyer De Lork voor dienstverlening en ook nog 62 944 euro als zitpenningen voor de bestuurders vanuit Foyer De Lork, samen goed voor 326 661 euro per jaar. Die dienstverlening in ruil voor die 326 661 per jaar is vrij vaag en lijkt erg veel over de klassieke samenwerking tussen een moederfirma en een dochterfirma: samenwerken rond boekhouding, HR, rapportering rond bepaalde indicatoren, leveranciers, etc .

Die geïndexeerde jaarlijkse opbrengst van die samenwerking  is bovendien stevig verankerd. Die ligt contractueel vast. En in de statuten van vzw De Kouter heeft Foyer De Lork het gehele dagelijks bestuur gekregen, én een meerderheid in de raad van bestuur. Als men daar ooit wat aan wil veranderen moet dat door de Algemene Vergadering van de vzw gebeuren. En ja hoor: daar heeft Foyer De Lork de helft van de stemmen. Er kan niets aan gewijzigd worden zonder het akkoord van Foyer De Lork.

Er is ook voorzien dat als de cash-positie het in een bepaald jaar niet toelaat, dat dan die jaarlijkse vergoeding niet moet worden betaald. Vorig jaar maakte De Kouter verlies, en werd de vergoeding niet betaald. Maar, stipuleert de overeenkomst, dat is enkel uitstel en geen afstel van betaling: de overgeslagen vergoeding blijft onverminderd verschuldigd de volgende jaren.

Het bestuur van vzw Foyer De Lork = NV Korian

Mattias Bouckaert vroeg zich af of iemand in de zaal weet had hoe een vzw kan verkocht worden, volgens hem gaat dat niet. Wij zouden ons op onze beurt kunnen afvragen of iemand in de gemeenteraad ooit de statuten of jaarrekening van de  vzw Foyer De Lork heeft bekeken. En of er iemand nadien echt nog gelooft dat er met een instelling zonder winstgevend doel wordt samengewerkt. Het volstaat in de laatste jaarrekening te kijken van vzw Foyer De Lork : de drie bestuurders van deze merkwaardige vereniging zonder winstgevend doel zijn geen natuurlijke personen, maar wel: de NV Korian Belgium, de NV SL Finance en de NV SL Invest.  Als je vervolgens de  NV SL Invest en de SL Finance opzoekt blijken die op hun beurt voor 99,9  % eigendom van Korian Belgium. Ver hoefde Mattias Bouckaert echt niet te zoeken naar vzw’s die kunnen verkocht worden.

En hij is duidelijk ook geen supporter van Club Brugge, de perikelen van de vzw Club Brugge die de voetbalclub bestuurde is ook zo een bekend voorbeeld van een vzw waarvan de lucratieve activiteiten naar een NV gingen.  Het bestuur en de eigendom van Club Brugge zit nu in handen van de  NV Club Brugge. Hoe dat ging kan je hier lezen: https://businessam.be/verhaeghe-betaalde-600-000-euro-netto-voor-club-brugge-de-raid-op-blauwzwart-in-10-stappen/

De verkoop van Korian

De Franse eigenaar van Korian België heeft geld nodig. En verkoopt dus Korian België. Korian België haastte zich de gemoederen te sussen door te stellen dat er geen reden tot zorg is. Dat alles verder zou blijven lopen binnen Korian België zoals vroeger.

Maar stel dat je zoals Clariane in grote geldnood zit. Dat je via een deelvennootschap (Korian België) àlle bestuurders levert van een vzw (Foyer De Lork) .  Dat die vzw De Lork op zijn beurt geheel alleen het dagelijks bestuur regelt in woonzorgcentrum De Kouter (naast een hele reeks andere woonzorgcentra) Dat die vzw De Lork op zijn beurt in De Kouter ook de meerderheid heeft in de raad van bestuur. Dat dat niet kan gewijzigd worden dan met goedkeuring van de vertegenwoordigers van Clariane/Korian, vertegenwoordigers die je zelf kan aanduiden.  Dat je met die vzw jaarlijks 326 000 euro binnenkrijgt, vastgelegd in een bindend contract.  Dat je met Clariane akkoorden kan afsluiten met leveranciers van goederen en diensten voor een 100tal woonzorgcentra in België alleen al, en bij hen een commissie voor Clariane kan bedingen. En je met een vingerknip via het dagelijks bestuur en de meerderheden die je hebt in elk van die woonzorgcentra, kan regelen dat die allemaal daar kopen aan de prijzen die je onderhandeld hebt met die leveranciers.

Zou je dan als Clariane geen geld vragen om je controlepositie in De Kouter te verkopen ?  Bijvoorbeeld 4 à 5 keer de jaarlijkse winst die je eruit sleept ? Het gebouw zelf kan je niet verkopen, dat is eigendom van de vzw. Stoppen met het woonzorgcentrum kan ook niet, tenzij er een faillissement zou komen.  Er moet ook nog een lening afbetaald worden, daarvoor staat de gemeente en Korian borg elk voor 9,5 miljoen. En de grond en gebouwen zijn door het OCMW in erfpacht gegeven aan de vzw tot 2049, die kan ook niet verkocht.  Tenzij de gemeente eruit stapt . Maar 326 000 euro per jaar gegarandeerde opbrengst is geen kattenpis. Daarvoor vind je wel een koper.

Waarop mik je dan als je zoals Clariane dringend veel geld nodig hebt ? Op één koper die het beheer van al je Belgische vestigingen in zijn geheel overkoopt ? Kan je het dan wat schelen wie dat koopt zolang je maar pakweg een miljard euro binnenhaalt ? Of mik je als dat veel meer opbrengt op de verkoop van kleine stukken aan diverse kandidaten ? Minder interessant wellicht voor de koper. En dat kost tijd en je wil tegen de zomer het geld hebben. Of is er misschien een grote geldschieter, een investeringsfonds die alles opkoopt, en dan nadien dat netwerk van een 100tal instellingen ontmantelt, stript en brokken doorverkoopt ? Wie weet ?

Wie verkocht wordt, de NV Korian België, heeft daarbij echt niet veel in de pap te brokken.  Die moet de verkoop behartigen. De boel rustig houden, de partners sussen, boodschappen verspreiden dat alles goed komt of beter wordt. ’t Is zo al moeilijk genoeg. Want dezer dagen komt in het Vlaams Parlement het mozaiekdecreeet op tafel. Een decreet waarmee men alle winst in de zorg wil verbieden. Een wat vaag decreet, succes nog niet verzekerd. Maar er is ook recent een beleidsafspraak met de minister dat woonzorgcentra 2 % winst mogen maken om reserves op te bouwen voor nieuwe investeringen. En daarvoor hun dagprijs mogen verhogen.

Misschien komt alles goed, zoals in de gemeenteraad wordt gesteld. Misschien telt er iemand zowat een miljard neer om Korian Belgie over te kopen. En laat die vervolgens alles bij het oude.  En merken we daar niets van bij De Kouter.  Andere naam, zelfde poppetjes, zelfde dienstverlening, andere kassa op de achtergrond.  Het zou kunnen. Het kan ook anders lopen. Maar daar zal alvast de gemeenteraad van Oud Heverlee niets aan te zeggen hebben. Dat hebben ze “vakkundig” uit handen gegeven.

Mais apart ça, tout va très bien.